Tebigaty goramak boýunça Maýkl Sukkow gaznasynyň wekilleri bilen onlaýn duşuşyk.
258 2025-nji ýylyň 30-njy ýanwarynda Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrliginde (MEPT) Maýkl Sukkowyň Tebigaty goramak gaznasynyň (MSF, Germaniýa), Uly landşaftlary goramak merkeziniň (CLLC, ABŞ) wekilleri bilen onlaýn duşuşyk geçirildi. Slowakiýanyň speleologiýa jemgyýeti, Kot d'Azuryň Fransuz uniwersiteti, Özbegistan Respublikasynyň Ekologiýa, daşky gurşawy goramak we howanyň üýtgemegi ministrligi, Surhan döwlet goraghanasy, iki ýurduň ylmy jemgyýeti we ş.m. gatnaşdylar.
Duşuşygyň maksady Köýtendag (Türkmenistan) we Surhan (Özbegistan) goraghanalaryny serhetüsti ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawy hökmünde hödürlemek bilen baglanyşykly meseleleri ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat boldy. Köýtendagy ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna hödürlemek meselesi Türkmenistan üçin ileri tutulýan ugur bolup durýar we bu iş birnäçe ýyl bäri dowam edýär.
Ilkibaşda “Köýtendag dag ekosistemasy” Guşlary goramak boýunça Korollyk jemgyýetiniň (RSPB, Angliýa) hünärmenleri bilen bilelikde işlenip düzüldi we 2015-nji ýylda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä miras komitetine tabşyryldy. 2016-njy ýylda tehniki gözden geçirilenden soň, IUCN hünärmenlerine tabşyrmagy maslahat berdiler. Köýtendag dag ekosistemasynyň bitewiligini saklamak üçin Surhan döwlet goraghanasy bilen bilelikde transmilli nominasiýa şeýle hem, Türkmenistanda hödürlenen obýektiň bitewiliginiň ýoklugyna we territorial meselelere ünsi çekdiler we geljekde durmuşa geçirmek üçin teklipleri taýýarladylar.
2021-nji ýylda MOOST Uly landşaft gorap saklamak merkezi (CLLC) bilen özara düşünişmek Memorandumyna gol çekdi, onuň çäginde CEPF / CLLC “Türkmenistan bilen Özbegistanyň ätiýaçlyklarynyň arasyndaky kuwwaty we baglanyşygy ýokarlandyrmak” taslamasy durmuşa geçirilýär. Taslama, Köýtendag dag ekosistemasynyň biodürlüligini gorap saklamak, goraghananyň kuwwatyny güýçlendirmek, ylmy maglumatlary ýygnamakda goldaw bermek, bilelikdäki gözegçiligi geçirmek we Köýtendag döwlet goraghanasynda SMART barlagyny girizmek. Bu işleriň netijesi, ÝUNESKO-a dalaşgärleri taýýarlamakda uly tejribesi bolan M.Zukkow gaznasynyň hünärmenleri bilen bilelikde kandidatlyk resminamasyny gutarmak üçin ulanylar. Özbegistandaky kärdeşleri, Bütindünýä mirasy konwensiýasynyň amaly görkezmeleriniň täze talaplaryny göz öňünde tutup, CLLC halkara we milli hünärmenleri bilen bilelikde iş dowam etdiriler.
CLLC taslamasynyň dolandyryjysy Karriýewa Ş.B